Podatnik, który sprzedaje mieszkanie lub dom, kupione w latach 2007–2008, może po spełnieniu ustawowych warunków skorzystać z ulgi meldunkowej. Uniknięcie PIT będzie możliwe, jeśli podatnik w zbywanej nieruchomości będzie zameldowany na pobyt stały przez co najmniej 12 miesięcy oraz złoży w urzędzie skarbowym oświadczenie o korzystaniu z ulgi meldunkowej.

Problem w tym, że urzędy skarbowe żądają od podatników dodatkowych dokkumentów potwierdzających meldunek.

– Jeszcze miesiąc temu Urząd Skarbowy w Białymstoku nie chciał przyjąć ode mnie oświadczenia o uldze meldunkowej, twierdząc, że jest ono zbędne. Teraz mam kłopot z Urzędem Skarbowym w Suwałkach. Aby skorzystać z ulgi meldunkowej przy sprzedaży mieszkania, mam przedstawić zaświadczenie z urzędu miasta, które kosztuje 34 zł (za siebie i za żonę), o okresie zameldowania. Niestety, ksero dowodu nie będzie honorowane – stwierdza w liście do redakcji nasz czytelnik, który prosił o zachowanie anonimowości.

Trzeba przyznać, że sprawa jest ciekawa, biorąc pod uwagę fakt, że z przepisów nie wynika obowiązek składania dodatkowych zaświadczeń o uldze. Również Ministerstwo Finansów na naszą prośbę potwierdza, że dowodem w sprawie może być każdy dokument. A zatem podatnik powinien móc przedstawić każdy dowód, który potwierdzi jego zameldowanie, również ksero dowodu osobistego.

Możliwość uzyskania zwolnienia z podatku dochodowego przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia budynku lub lokalu mieszkalnego, czyli tzw. ulga meldunkowa, została wprowadzona art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o PIT (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 z późn. zm.; w brzmieniu obowiązującym w latach 2007–2008). Katarzyna Sala, prawnik w Auxilium, podkreśla, że mimo iż przepis ten został uchylony w 2010 roku, w określonych sytuacjach podatnikom nadal będzie przysługiwać ta ulga. W tym celu muszą zostać spełnione następujące warunki: budynek lub lokal mieszkalny został nabyty przez podatnika w okresie od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r., podatnik jest jego właścicielem i jest w nim zameldowany przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy. Aby uzyskać ulgę meldunkową, podatnik musi złożyć w urzędzie skarbowym oświadczenie, z którego będzie wynikać, że wszystkie warunki zostały spełnione.

– W związku z tym, że dane w dowodzie osobistym wskazują jedynie adres zameldowania podatnika, nie podają okresu zameldowania, samo przedłożenie dowodu osobistego przy składaniu do urzędu skarbowego oświadczenia nie wystarczy do uzyskania ulgi meldunkowej – stwierdza Katarzyna Sala.

Jej zdaniem konieczne może być przedłożenie przez podatnika zaświadczenia o okresie zameldowania, wydawanego przez urząd miasta czy gminy.

Zgodnie z Ordynacją podatkową, w trakcie postępowania podatkowego jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Jeżeli jednak przepis prawa nie wymaga urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego w drodze zaświadczenia, organ podatkowy odbiera od strony, na jej wniosek, oświadczenie złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania. Marcin Rogalski, konsultant w PricewaterhouseCoopers, zwraca uwagę, że przepisy ustawy o PIT, w brzmieniu obowiązującym do końca 2008 r. (tj. w okresie istnienia ulgi meldunkowej), a także obowiązujące obecnie (mające zastosowanie do tej ulgi na zasadzie praw nabytych) przewidują, że zwolnienie z tytułu skorzystania z omawianej ulgi przysługuje podatnikom pod warunkiem złożenia oświadczenia o spełnianiu warunków do skorzystania z tej ulgi.

– Oznacza to, że urząd skarbowy nie może żądać od podatnika żadnych dodatkowych dokumentów (np. kopii dowodu osobistego czy zaświadczenia o zameldowaniu), a jako wystarczający dowód powinien uwzględnić oświadczenie złożone przez podatnika na jego wniosek – ocenia Marcin Rogalski.

Żądanie organów podatkowych przedstawienia zaświadczenia potwierdzającego pełen okres zameldowania podatnika w mieszkaniu jest przede wszystkim wyrazem braku zaufania państwa, a przede wszystkim urzędników fiskusa, do obywateli.

Tomasz Rysiak, ekspert w Kancelarii Prawniczej Magnusson, podkreśla, że tego rodzaju zachowanie urzędników powinno mieć miejsce jedynie w przypadku uzasadnionych wątpliwości co do prawdziwości oświadczenia podatnika. Jednak, w przypadku gdy takich wątpliwości nie ma, urzędnicy nie powinni narzucać na podatników obowiązku wykonania dodatkowych formalności.

– Przepisy Ordynacji podatkowej w pewnych przypadkach zakazują organom podatkowym żądania przedstawienia zaświadczeń, o ile organ podatkowy może uzyskać niezbędne informacje z innych źródeł takich, jak własne ewidencje czy też ewidencje prowadzone w formie elektronicznej przez inne organy publiczne – zauważa Tomasz Rysiak.

Według eksperta MF powinien wydać urzędom skarbowym instrukcję stosowania ulgi meldunkowej w sposób najmniej obciążający podatników.

Postawa urzędników skarbowych dziwi. Z jednej strony od lat walczą ze stereotypowym myśleniem na temat ich fiskalnego podejścia do podatnika. Z drugiej, takimi działaniami, jak opisane dziś przez nas, niszczą reperowaną przez siebie reputację.

Dowodem może być każdy dokument

Ministerstwo Finansów na naszą prośbę wyjaśniło, że sposób dokumentowania okresu zameldowania warunkującego korzystanie z ulgi meldunkowej regulują ogólne przepisy dotyczące dowodów zawarte w Ordynacji podatkowej (Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

Jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Jeżeli przepis prawa nie wymaga urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego w drodze zaświadczenia, organ podatkowy odbiera od strony, na jej wniosek, oświadczenie złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania.

Dowodami w postępowaniu podatkowym mogą być w szczególności księgi podatkowe, deklaracje złożone przez stronę, zeznania świadków, opinie biegłych, materiały i informacje zebrane w wyniku oględzin, informacje podatkowe oraz inne dokumenty zgromadzone w toku czynności sprawdzających lub kontroli podatkowej oraz materiały zgromadzone w toku postępowania karnego albo postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe.

W ocenie MF zaświadczenie wójta (burmistrza) o okresie zameldowania lub informacja o miejscu zameldowania zawarta w dowodzie osobistym mogą być potencjalnymi dowodami w postępowaniu podatkowym, natomiast ocena, czy te dokumenty potwierdzają prawo podatnika do skorzystania z ulgi meldunkowej, pozostaje w gestii organu prowadzącego postępowanie w tej sprawie.

źródło - [Gazeta Prawna z dnia 01-09-2010[