Uprawnienia do nieodpłatnego przekształcenia użytkowania wieczystego we własność nie przechodzą na osobę, która kupiła nieruchomość

Nabywca nie może odkupić takiego uprawnienia wraz z użytkowaniem wieczystym gruntu – stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny.

Zgodnie z ustawą z 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego we własność następuje to odpłatnie. Uprawnienia do przekształcenia nieodpłatnego mają osoby, którym oddano grunt w użytkowanie wieczyste w zamian za przejęcie lub wywłaszczenie nieruchomości przed 5 grudnia 1990 r. A także ci, którzy uzyskali użytkowanie wieczyste na podstawie dekretu z 1945 r. o gruntach warszawskich.

Tadeusz i Krystyna J. odkupili część działki w Warszawie od takich właśnie użytkowników. Prezydent Warszawy i samorządowe kolegium odwoławcze odmówili im jednak nieodpłatnego przekształcenia użytkowania wieczystego odkupionej części nieruchomości w prawo własności.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił ich skargę. Zdaniem SKO oraz sądu uprawnienie do nieodpłatnego przekształcenia przysługuje tylko spadkobiercom lub innym następcom prawnym pod tytułem ogólnym. Skarżący do nich nie należą. Ta swoista rekompensata za utracone prawo własności nie przysługuje osobom, które nabyły użytkowanie wieczyste na podstawie umowy sprzedaży, zamiany czy darowizny.

– Sądowa wykładnia pojęcia "następca prawny", którego użyto w art. 5 ustawy bez wskazania na jego rodzaj, nie ma uzasadnienia prawnego – zarzuciła radca prawny Hanna Szarejko, pełnomocnik Tadeusza i Krystyny J., podczas rozprawy kasacyjnej w NSA. – Nie można go sprowadzać do pojęcia spadkobiercy. Gdyby ustawodawca chciał ograniczyć krąg uprawnionych, uczyniłby to podczas nowelizacji ustawy.

NSA podzielił jednak ocenę SKO i WSA.

Tylko osoba, która sama została wywłaszczona, oraz jej spadkobiercy mają prawo do nieodpłatnego przekształcenia. Skoro skarżący nie są spadkobiercami byłych właścicieli, nie mają uprawnienia do bezpłatnego przekształcenia. Następcą prawnym w rozumieniu art. 5 ustawy o przekształceniach nie jest osoba, która na podstawie umowy sprzedaży nabyła prawo użytkowania wieczystego od osoby wymienionej w art. 1 ust. 1 a ustawy – stwierdził NSA.

Sąd zwrócił uwagę, że koncentrując się jedynie na prawie do nieodpłatnego przekształcenia, SKO i WSA nie rozważyły, czy wnioskujący mają prawo do przekształcenia odpłatnego. NSA uchylił więc wyrok WSA i nakazał ponowne zbadanie tej kwestii przez sąd I instancji.

źródło - [Rzeczpospolita - Nieruchomości z dnia 22-11-2010]