Premia gwarancyjna przysługuje tylko właścicielowi książeczki. Można ją scedować na kogoś z rodziny, ale nie na znajomego

Na pytania odpowiada Artur Smolarczyk, kierownik zespołu w Departamencie Wierzytelności i Depozytów Mieszkaniowych PKO BP SA

Czy premia przysługuje, gdy dwie niespokrewnione osoby nabywają mieszkanie na współwłasność?

Generalnie nie przysługuje, ale jest jeden wyjątek: gdy ktoś buduje sobie dom lub mieszkanie (sam albo przez dewelopera) na współwłasność z inną osobą niespokrewnioną. Może dostać premię w trakcie inwestycji albo po jej zakończeniu. Warunkiem jest przedstawienie w banku odpowiednich dokumentów. W przypadku budowy przez dewelopera - zawartej w formie aktu notarialnego umowy zobowiązującej do wybudowania domu lub mieszkania (często ta umowa nazywana jest przedwstępną lub umową przyrzeczenia) albo umowy przenoszącej własność na obu współwłaścicieli w wyniku realizacji umowy przyrzeczenia.

Czy można dostać premię, gdy kupuje się dom wraz z działką siedliskową lub rekreacyjną?

Nie ma takiej możliwości, gdyż nie jest ona przewidziana w ustawie. Premia przysługuje na nabycie m.in. domu jednorodzinnego, więc trzeba byłoby dołączyć zaświadczenie z urzędu gminy, że kupowany dom jest jednorodzinny zgodnie z definicją zawartą w ustawie - Prawo budowlane.

Czy zakup działki budowlanej, dobudowa np. balkonu lub budowa garażu uprawniają do premii?

Niestety, nie.

A rozbudowa budynku?

Tak, pod warunkiem, że do nowo powstałego w ten sposób samodzielnego lokalu mieszkalnego uzyskamy prawo odrębnej własności. Ale uwaga - dobudowanie tylko pokoju lub tylko łazienki nie będzie uprawniało do premii.

Czy wykupienie mieszkania w spółdzielni na raty uprawnia do premii?

Do wypłaty premii potrzebny jest akt notarialny, a ten spółdzielnie godzą się sporządzić dopiero po wpłynięciu ostatniej raty.

Jakich dokumentów może zażądać bank przed wypłatą premii?

Przed przyznaniem premii gwarancyjnej bank zażąda dowodów na zajście określonej czynności, np. aktu notarialnego. Ponieważ każda czynność wymaga przedłożenia innych dokumentów, najlepiej udać się do oddziału PKO BP SA i tam poprosić o wykaz potrzebnych dokumentów.

Czy to prawda, że wyliczona na nowo premia gwarancyjna może być niższa w stosunku do poprzedniego wyliczenia?

Prawda. Dzieje się tak wtedy, gdy spada cena 1 mkw. powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego. Jest ona ogłaszana przez prezesa GUS raz na kwartał.

Ile kosztuje likwidacja książeczki? Jak długo trzeba czekać na wypłatę premii?

Likwidacja książeczki z wypłatą premii kosztuje 30 zł. Zwykle pieniądze są wypłacane do dwóch tygodni od momentu złożenia w banku wniosku. W skomplikowanych przypadkach albo gdy klient nie złożył wszystkich dokumentów, procedura może się wydłużyć.

Czy oszczędności z książeczki można zaliczyć do tzw. wkładu własnego przy zaciąganiu kredytu hipotecznego w PKO BP SA?

Tak, rozpatrując wniosek o kredyt hipoteczny i wyliczając zdolność kredytową, bank może uwzględnić oszczędności z książeczki jako wkład własny kredytobiorcy, zanim jeszcze nastąpi faktyczna wypłata premii. Nie oznacza to jednak automatycznego przyznania kredytu.

Czy można wypłacić część wkładu i dalej oszczędzać, zachowując prawo do premii?

Nie można. Wypłata środków z książeczki jest równoznaczna z jej likwidacją.

Co można zrobić ze starą książeczką, gdy z jakiegoś powodu nie można jej zlikwidować?

Można książeczkę trzymać w szufladzie i nie robić nic. Można też przejść na nowe zasady oszczędzania, z korzystniejszym oprocentowaniem.

A co czeka osobę zdecydowaną na likwidację książeczki, ale nieplanującą inwestycji mieszkaniowych?

Likwidacja książeczki bez wypłaty premii jest bezpłatna. Właściciel dostaje wtedy wkład i odsetki, ale traci premię. Pieniądze ze starej książeczki można zainwestować w nową książeczkę mieszkaniową PKO BP. Połowa wkładu (minimum 4 tys. zł) jest wtedy inwestowana w wybranym funduszu, a druga połowa stanowi depozyt. Zaletą tej formy oszczędzania jest możliwość osiągnięcia ponadprzeciętnego zysku z inwestycji w fundusz. Poza tym odsetki z części depozytowej są zwolnione z tzw. podatku Belki, a właściciel książeczki może je w każdej chwili wypłacić.

Podobno można sprzedać książeczkę. Czy to legalne?

Jeśli ktoś proponuje odkupienie książeczki mieszkaniowej, to prawdopodobnie jest oszustem. Pamiętajmy, że premia gwarancyjna przysługuje tylko właścicielowi książeczki. A tym jest osoba, której imię i nazwisko widnieje w książeczce. Nie można też scedować książeczki na obcą osobę.

---

Warto wiedzieć

KSIĄŻECZKI W LICZBACH: ¦ 1 mln 512 tys. - tyle zostało książeczek mieszkaniowych z prawem do premii ¦ 2 mld 153 mln zł - to kwota zgromadzonego na nich wkładu wraz z odsetkami ¦ 6 tys. zł - tyle wynosi przeciętna wypłacana premia ZLIKWIDOWANE W 2006 R. KSIĄŻECZKI Z PRAWEM DO PREMII GWARANCYJNEJ: ¦ ogółem: 73,4 tys. sztuk ¦ w tym: 54,6 tys. sztuk z wypłatą premii gwarancyjnej ZLIKWIDOWANE W I KWARTALE 2007 R. KSIĄŻECZKI Z PRAWEM DO PREMII GWARANCYJNEJ: ¦ ogółem: 18,2 tys. sztuk ¦ w tym: 13,7 tys. sztuk z wypłatą premii gwarancyjnej

źródło - [Rzeczpospolita nr 140 z dnia 18-06-2007]