Mieszkanie w darowiznie od bliskiej osoby, ale z zastrzeżeniem, że do końca życia będzie w nim mieszkała (w akcie notarialnym umowy darowizny zastrzeżone zostało na jej rzecz dożywotnie bezpłatne jego użytkowanie). Co robić, jeśli taka osoba przestanie za nie płacić? Czy jesteśmy zobowiązani spłacać takie długi?

Osoba uprawniona do bezpłatnego dożywotniego użytkowania mieszkania jest zobowiązana do ponoszenia ciężarów z tym związanych, a w tym m.in. do ponoszenia bieżących opłat za media oraz czynsz do wspólnoty bądź spółdzielni mieszkaniowej. Koszty te obejmują tylko opłaty za korzystanie z lokalu i dostarczanych do niego mediów, zatem właściciel nie ma prawa pobierać od użytkownika żadnego wynagrodzenia – nie należy bowiem mylić użytkowania z najmem. Tym samym nieodpłatność dożywotniego użytkowania nie polega na tym, że użytkownik jest zwolniony z obowiązku uiszczania bieżących opłat za korzystanie z lokalu, ale na tym, iż to właściciel nie pobiera od użytkownika żadnych opłat za udostępnienie mu mieszkania.

Zgodnie z ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych to jednak właściciel mieszkania odpowiada zawsze za długi poczynione w jego lokalu przez użytkownika. Musi je tym samym uregulować, gdyż w innym przypadku będzie rosło zadłużenie (ostatecznie lokal może zostać nawet zlicytowany przez komornika). Istnieje więc obowiązek pokrycia przez właściciela mieszkania wszelkich kosztów, które wygenerował zamieszkujący w lokalu użytkownik. Właściciel ma jednak możliwość, w następnej kolejności, dochodzić od niego zwrotu poniesionych kosztów, w tym również na drodze sądowej. Dzieje się tak, gdyż za zaległe opłaty eksploatacyjne ponosi odpowiedzialność solidarną z osobami, które faktycznie korzystają z lokalu. Oznacza to, że spółdzielnia może żądać zapłaty całości lub części zaległych opłat od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a spłata długu przez którąkolwiek z tych osób zwalnia pozostałych.

Warto przypomnieć, że użytkowanie bywa czasem mylone z tzw. dożywociem (umową o dożywocie). Istotą tej ostatniej jest przeniesienie prawa własności nieruchomości na nabywcę, który w zamian zobowiązuje się zapewnić zbywającemu dożywotnie utrzymanie.

Podstawa prawna

Art. 58, art. 266 i nast., art. 908 i nast. ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r. poz. 380). Art. 4 ust. 2 i 6 ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1222 ze zm.).

źródło - [Gazeta Prawna z dnia 07-12-2016]