Właściciel może stracić działkę, przez którą ma biec droga gminna, i nawet o tym nie wiedzieć. O decyzji administracyjnej przeczyta np. w gazecie. To łamanie konstytucji - uważają prawnicy

W Polsce wciąż brakuje dobrych dróg. Jednym z powodów opóźnień w ich budowie są przedłużające się rokowania oraz odwołania właścicieli nieruchomości, przez które drogi mają przebiegać.

Bez wiedzy właścicieli

W grudniu 2006 r. weszła w życie nowelizacja, która miała uprościć zasady pozyskiwania gruntów, i to nie tylko pod autostrady, ale i pod drogi gminne, powiatowe oraz wojewódzkie (z 18 października 2006 r.; dotyczy ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych, DzU nr 220, poz. 1601).

- Uproszczenia idą za daleko - twierdzi Dariusz Chaciński, dyrektor Zespołu Prawa Cywilnego i Gospodarki Nieruchomościami w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich. - Właściciel może bowiem stracić działkę bez swojej wiedzy. A to już narusza konstytucję - ostrzega.

W gazecie albo na tablicy

Nieruchomości odbiera się bowiem na podstawie decyzji lokalizacyjnej, którą wydaje wojewoda (dla dróg wojewódzkich, krajowych, autostrad) lub starosta (drogi gminne i powiatowe). Właścicieli powiadamia się nie bezpośrednio, lecz w formie obwieszczenia w prasie lokalnej lub wywieszonego na tablicy informacyjnej w miejscowych urzędach.

Łatwo takiego zawiadomienia nie zauważyć.

-Właściciele nie muszą przecież regularnie czytać ogłoszeń publikowanych w prasie ani też odwiedzać urzędu akurat w czasie, kiedy wiszą dotyczące ich obwieszczenia -mówi Chaciński.

Dobro publiczne przede wszystkim

Przepisy - zdaniem Chacińskiego - mogą naruszać konstytucyjną zasadę proporcjonalności. Dobro publiczne bierze bowiem górę nad dobrem obywateli. Rzecznik praw obywatelskich zastanawia się, czy nie złożyć wniosku do Trybunału Konstytucyjnego.

- To nie jest prosta decyzja -uważa Chaciński.

Nowe drogi są potrzebne. Nasz kraj zobowiązał się do przygotowania mistrzostw Europy w piłce nożnej i dysponuje środkami unijnymi na ich budowę. Nie może się to jednak odbywać kosztem właścicieli.

- W tej chwili decyzji według nowych zasad wydaje się jeszcze niewiele -mówi Małgorzata Łucyszyn, naczelnik Wydziału Legislacji w Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Z każdym miesiącem będzie ich jednak coraz więcej.

I wtedy zaczną się problemy.

---

Rokowania z właścicielami nie zawsze są złe

Wiem z doświadczenia, że często budowę dróg opóźniają rokowania prowadzone z właścicielami działek. Tak było m.in. w wypadku budowy drogi do Zakopanego, tzw. zakopianki, oraz obwodnicy Warszawy. Przepisy ułatwiające pozyskiwanie gruntów pod drogi są potrzebne, ale... nie zawsze. Powinno się z nich korzystać, kiedy się buduje drogi krajowe i autostrady, ale nie drogi gminne czy powiatowe. W wypadku dwóch ostatnich kategorii należy powrócić do poprzednich uregulowań. To znaczy - do rokowań z właścicielem, a następnie do notarialnego zawierania umów o nabycie nieruchomości. Wywłaszczanie powinno być ostatecznością. ¦

źródło - [Rzeczpospolita nr 161 z dnia 12-07-2007]