Darowiznami i spadkami od tej samej osoby, jeśli łączna ich wartość nie przekroczy miliona złotych, nie trzeba będzie dzielić się z fiskusem. Dotyczy to jednak tylko najbliższych, np. synowych i zięciów oraz teściów i teściowych już nie.
Zwolnieniem tym będą objęte darowizny i spadki na rzecz małżonka, dzieci, rodzeństwa, wnuków i prawnuków, rodziców i dziadków oraz pasierba, ojczyma i macochy. Bez obciążenia korzystać będzie można z pożyczek w tym samym kręgu najbliższych, jeśli ich wartość nie przekroczy w ciągu życia pożyczkobiorcy miliona złotych. Chodzi o spadki, darowizny i pożyczki otrzymane od jednej osoby.
Tak radykalne zmiany przynosi uchwalona wczoraj przez Sejm nowelizacja ustaw o podatku od spadków i darowizn oraz o podatku od czynności cywilnoprawnych. Wejdą one w życie 1 stycznia 2007 r. Spadki i darowizny uzyskane wcześniej będą opodatkowane na dotychczasowych zasadach.
Trzeba zgłosić
Warunkiem zwolnienia, jeśli darowizny pieniężne od jednej osoby w ciągu pięciu lat przekroczyły tzw. kwotę wolną, tj. 9637 zł, będzie zgłoszenie w urzędzie skarbowym w ciągu miesiąca od jej uzyskania, a przy darowiznach pieniężnych - dodatkowo przekazanie ich na rachunek bankowy obdarowanego albo przekazem pieniężnym. Nie będzie trzebazgłaszać darowizny, jeśli ma ona formę aktu notarialnego.
Przy dziedziczeniu spadkobierca czy zapisobierca będzie miał na zgłoszenie miesiąc, licząc od uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku.
Zaniechanie zgłoszenia oznaczać będzie konieczność zapłacenia podatku wedle najkorzystniejszych dla podatników zasad odnoszących się do nabywców należących do I grupy podatkowej. Nadal według tych właśnie zasad opodatkowane będą darowizny i spadki między teściami, synowymi i zięciami. Podatek od darowizny będzie od nowego roku ciążył wyłącznie na obdarowanym: dotychczas za jego zapłatę odpowiadali solidarnie darczyńca i obdarowany.
Ulgi dla dalszych krewnych
Pozostaną nadal ulgi mieszkaniowe dla obdarowanych mieszkaniami i je dziedziczących. W praktyce, ze względu na zwolnienie do wartości miliona złotych dla najbliższych, korzystać z niego będzie znacznie mniej osób, głównie spadkobiercy należący do II grupy podatkowej (np. siostrzeniec, bratanek, bratowa, żona, wnuczka) oraz osoby obce, które opiekowały się zmarłym spadkobiercą.
Nowością jest wprowadzenie karnej stawki podatku od darowizn w wysokości 20 proc., jeśli darowizna, wbrew obowiązkowi, nie została zgłoszona fiskusowi, a następnie darczyńca powołuje się na nią w związku z kontrolą podatkową, skarbową itp., np. gdy urząd pyta, skąd wziął pieniądze na kupno domu, warsztatu itd. Tyle wynosi dziś i będzie wynosić maksymalna stawka podatku obciążająca spadki i darowizny dla osób obcych.
Także cudzoziemcy
Korekty dotyczące dotychczasowych ulg i zwolnień, w tym dla dziedziczących i obdarowanych mieszkaniami, mają być niewielkie i w sumie korzystne dla podatników. Z sześciu miesięcy do dwu lat wydłużony będzie np. okres, w którym dla zachowania ulgi będzie można pieniądze ze sprzedaży mieszkania lub domu wydać na inną inwestycję mieszkaniową.
Obecnie warunkiem korzystania z wszystkich ulg w podatku od spadków i darowizn jest posiadanie przez nabywcę obywatelstwa polskiego albo miejsca stałego pobytu w Polsce, co jest niezgodne z prawem UE. W nowelizacji usunięto tę niezgodność.
Prywatne pożyczki
Zmiany w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych, uchwalone wczoraj łącznie z nowelizacją ustawy o podatku od spadków i darowizn, zmierzają do uproszczenia zasad jego poboru, ograniczają solidarną odpowiedzialność stron umowy za jego zapłatę. Gminny fiskus będzie mógł się domagać podatku najczęściej nie od obu stron umowy, ale tylko od jednej, z reguły tego, kto jest w transakcji nabywcą (tj. kupującego, obdarowanego, pożyczkobiorcy).W praktyce najważniejszą innowacją, oprócz zwolnienia z tej daniny pożyczek dla najbliższych do wysokości miliona złotych w ciągu życia pożyczkobiorcy, będzie podwyższenie limitu zwolnienia z podatku wszystkich innych pożyczek prywatnych. Obecnie nie płaci się podatku, jeśli pożyczki od jednej osoby nie przekraczają w ciągu 12 miesięcy tysiąca złotych. Od nowego roku nie odda się nic fiskusowi, jeśli łączna kwota pożyczek otrzymanych w ciągu kolejnych trzech lat od jednej osoby nie przekracza 5 tys. zł, a od wielu osób - 25 tys. zł.
Jak zmiana umowy spółki będzie traktowane udzielenie spółce kapitałowej (z o.o., akcyjnej) pożyczki przez wspólnika, co oznacza, że będzie ona opodatkowana w wysokości 0,5 proc., a nie jak dotychczas - 2 proc.
źródło [Rzeczpospolita nr 245, 19.10.2006] - Izabela Lewandowska