Kupujący mieszkanie nie powinien płacić za wypisy aktu notarialnego dla dewelopera – orzekł sąd w Krakowie. Dla największych deweloperów wyrok krakowskiego sądu oznacza stratę setek tysięcy złotych rocznie. Przeciętny nabywca mieszkania zapłaci u notariusza mniej o 200–300 zł, w zależności od objętości aktu notarialnego.

ORZECZENIE

Osoby kupujące mieszkania na rynku pierwotnym – od dewelopera, będą ponosiły niższe opłaty z tytułu sporządzania aktu notarialnego u notariusza. W precedensowym wyroku Sąd Rejonowy w Krakowie orzekł, że kupujący mieszkanie nie ma obowiązku ponoszenia kosztów wypisów aktu notarialnego dla dewelopera (sygn. akt. I C 356/08).

– Brak jest podstaw do obciążania kupującego mieszkanie kosztami wypisów aktu notarialnego dla dewelopera. Koszty wydania tych wypisów powinny obciążać dewelopera, bowiem pobranie przez którąkolwiek ze stron wypisu na własne potrzeby nie jest związane z zawarciem aktu notarialnego – podkreśliła w uzasadnieniu wyroku sędzia Agnieszka Rutkowska z Sądu Rejonowego dla Krakowa- -Śródmieście.

Dziś wszystkie koszty związane z podpisaniem aktu notarialnego ponoszone są wyłącznie przez kupującego mieszkanie. Poza kosztami wypisów dla dewelopera każdy kupujący musi pokryć także koszty wypisów dla siebie i innych urzędów (np. sąd i urząd skarbowy) oraz koszty taksy notarialnej, podatku VAT i opłaty za wpis do księgi wieczystej. Najczęściej koszty te wynoszą kilka tysięcy złotych (w sprawie, w której orzekał Sąd Rejonowy w Krakowie, wyniosły one ok. 2 tys. zł) i są uzależnione od wartości mieszkania. Deweloper przy podpisywaniu aktu notarialnego nie płaci ani złotówki.

Koszty wypisów aktu notarialnego dla dewelopera sięgają 200–300 zł (w zależności od objętości aktu notarialnego). Być może dla jednego kupującego nie jest to duża kwota, ale w skali całego kraju i wszystkich transakcji zakupu nieruchomości na rynku pierwotnym zawieranych każdego roku – oszczędności kupujących mogą okazać się znaczne.

– Koszty zakupu mieszkania i podpisania aktu notarialnego i tak są bardzo wysokie, więc nie mogłem się zgodzić na to, żeby sponsorować dewelopera – mówi autor precedensowego pozwu do krakowskiego sądu. – Mając na uwadze, że na moim osiedlu jest ok. 160 mieszkań i każdy z właścicieli zapłacił ze swojej kieszeni koszty dewelopera, to deweloper zaoszczędził dzięki temu ok. 30 tys. zł. W skali całego kraju oszczędności deweloperów mogą sięgać milionów złotych każdego roku – dodaje.

Jeżeli precedensowy wyrok Sądu Rejonowego w Krakowie upowszechni się, to deweloperzy będą musieli ponosić koszty swoich wypisów. W czasie kryzysu na rynku budowlanym może być to dla nich duży problem finansowy. Biorąc pod uwagę fakt, że tylko w ubiegłym roku oddano do użytkowania ponad 160 tys. nowych mieszkań, to koszty wypisów księgi wieczystej przekraczały 50 mln zł (zakładając, że koszt wypisów dla jednego mieszkania wynosił 300 zł).

– Wydatki te będą z całą pewnością odczuwalne, bowiem w przypadku dużych deweloperów mogą sięgać nawet setek tysięcy złotych rocznie – mówi Jacek Bielecki, główny ekspert Polskiego Związku Firm Deweloperskich.

Te liczby przerażają deweloperów. Bardzo krytycznie odnoszą się do wyroku Sądu Rejonowego w Krakowie. Ich zdaniem nie jest on słuszny, bowiem deweloper nie bierze wypisów aktu notarialnego na własne potrzeby, ale np. na potrzeby dokonania wpisu w księdze wieczystej i z tego powodu to kupujący powinien ponosić opłaty notarialne, bowiem to głównie w jego interesie leży dokonanie tego wpisu – argumentują deweloperzy.

– Nie chcę komentować słuszności zapisów w umowie, które przewidują, że to kupujący mieszkanie ponosi koszty sporządzenia aktu notarialnego, ale dziwię się, że sąd tak głęboko ingeruje w swobodę kształtowania stosunków cywilnoprawnych. W Polsce nadal obowiązuje przecież zasady swobody umów – przypomina Jacek Bielecki.

Z argumentami deweloperów nie zgadzają się jednak nabywcy mieszkań i sąd, który przypomniał, że każda umowa nie może być sprzeczna z właściwością stosunku prawnego, ustawą ani zasadami współżycia społecznego. Obowiązek uiszczania kosztów wypisów aktu notarialnego wyłącznie przez kupującego jest, zdaniem sądu, sprzeczny z tymi zasadami.

– Wypis taki może być bowiem wydany w każdej chwili. Trudno zatem oczekiwać, aby kupujący nieruchomość był zobowiązany do uiszczania kosztów wypisów za dewelopera w przyszłości, co byłoby możliwe po przyjęciu interpretacji, że to wyłącznie kupujący uiszcza koszty wypisów aktu notarialnego. Ograniczałoby to prawa podmiotowe nabywców mieszkań – podkreślała, uzasadniając wyrok, sędzia Agnieszka Rutkowska.

Precedensowy wyrok, jaki zapadł przed krakowskim sądem, ma duże znaczenie dla osób, które zamierzają kupić mieszkanie na rynku pierwotnym lub zakupu takiego już dokonały, jednak do tej pory nie podpisały aktu notarialnego. Wszystkie te osoby mogą bowiem żądać od dewelopera pokrycia kosztów jego wypisów aktu notarialnego. Jeżeli deweloper nie będzie chciał się zgodzić na zapłatę tych pieniędzy, to kupujący będą mogli wystąpić przeciwko deweloperowi do sądu cywilnego i domagać się zwrotu zapłaconej kwoty wraz z ustawowymi odsetkami, z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia przez dewelopera.

źródło - [Gazeta Prawna z dnia 05-06-2009]