Już od 5 sierpnia osoby, które straciły pracę po 1 lipca 2008 r. będą mogły w urzędach pracy ubiegać się o pomoc w spłacie kredytu mieszkaniowego. Wtedy wejdzie w życie jedna z tzw. ustaw antykryzysowych, przewidująca udzielanie takiego wsparcia. Aby je uzyskać, trzeba będzie zarejestrować się jako bezrobotny. Pomoc będzie wypłacana przez rok, a można otrzymać nawet 14,4 tys. zł. Jej spłata odbędzie się na bardzo dogodnych warunkach

Kto może ubiegać się o pomoc

Państwo będzie spłacać kredyt mieszkaniowy m.in. pracownikowi, który rozwiązał umowę o pracę za porozumieniem stron albo któremu firma wypowiedziała umowę. Ale nie tylko. Osoby te muszą zarejestrować się w urzędzie pracy jako bezrobotne z prawem do zasiłku.

O pomoc w spłacie kredytu mieszkaniowego mogą ubiegać się osoby, które straciły zatrudnienie (praca na etacie) lub inną pracę zarobkową. Pomocą są więc objęci:

● pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę,

● osoby, które świadczą usługi na podstawie umów cywilno-prawnych, w tym umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło albo w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych,

● przedsiębiorcy, którzy nie zatrudniali pracowników i zakończyli prowadzenie działalności gospodarczej.

Wszystkie te osoby, aby ubiegać się o wsparcie finansowe, muszą stracić źródło dochodu po 1 lipca 2008 r. Osoby wykonujące usługi na podstawie umów cywilnych muszą same rozwiązać taką umowę lub może to nastąpić z inicjatywy świadczeniodawcy. Z kolei osoba prowadząca własny biznes musi uzyskać w urzędzie gminy zaświadczenie o zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej.

W przypadku pracowników o prawie do skorzystania z możliwości ubiegania się o pomoc w spłacie kredytu decyduje także sposób rozwiązania umowy. Pomoc będzie udzielona tylko tym pracownikom, którym pracodawca wypowiedział umowę lub została ona rozwiązana na podstawie porozumienia stron, zarówno standardowej umowy o porozumieniu stron na podstawie kodeksu pracy, jak i na podstawie porozumienia zawartego zgodnie z przepisami ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (tzw. ustawa o zwolnieniach grupowych).

Z pomocy w spłacie kredytu może skorzystać także rodzina, o ile między współmałżonkami istnieje wspólność majątkowa. W takim przypadku kredytobiorca (jeden z małżonków) może nawet pracować, ale to współmałżonek, niebędący kredytobiorcą, traci pracę. O pomoc może się więc starać na przykład mąż, który nadal pracuje na etacie i spłaca kredyt mieszkaniowy, a jego żonie pracodawca wypowiedział umowę o pracę albo na przykład zlikwidowała ona prowadzoną przez siebie działalność gospodarczą.

Ustawa wprowadza mechanizm ograniczający możliwość wydłużania udzielania okresu pomocy rodzinie. Łączny okres pomocy przyznanej kredytobiorcom na spłatę kredytu mieszkaniowego, zabezpieczonego hipoteką ustanowioną na tym samym przedmiocie kredytowania, nie może przekroczyć 12 miesięcy.

PRZYKŁAD

Urząd pracy może odmówić pomocy

Od 1 lutego 2008 roku pracownik był zatrudniony na podstawie umowy na czas nieokreślony 20 czerwca 2009 roku pracownik wypowiedział tę umowę. Po zarejestrowaniu się jako bezrobotny złożył w urzędzie pracy wniosek o pomoc w spłacie kredytu mieszkaniowego. Urząd odmówi mu udzielenia pomocy, bo to on wypowiedział umowę. Wsparcia finansowego nie otrzyma także osoba z którą pracodawca rozwiązał umowę bez wypowiedzenia z jej winy na podstawie art. 52 kodeksu pracy (tzw. zwolnienie dyscyplinarne).

Na co może być przeznaczony kredyt mieszkaniowy

Osoba, która straciła zatrudnienie lub pracę zarobkową, może ubiegać się o pomoc w spłacie kredytu mieszkaniowego zabezpieczonego hipoteką udzielonego na:

● budowę domu jednorodzinnego, jeżeli przed złożeniem wniosku o pomoc starosta nie zgłosił sprzeciwu w związku z zawiadomieniem o zakończeniu budowy albo jeżeli została już wydana ostateczna decyzja o pozwoleniu na użytkowanie,

● nabycie:

– prawa własności domu jednorodzinnego lub prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym,

– spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego,

– prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej.

PRZYKŁAD

Pomoc rodzinie przez rok

Mąż, który stracił pracę, uzyskał pomoc w spłacie sześciu rat kredytu na mieszkanie, w którym mieszka razem z żoną. Po upływie tego okresu jego małżonka, która straciła pracę, wystąpiła do urzędu pracy o pomoc w spłacie kredytu na to samo mieszkanie. Otrzyma ją na kolejne sześć miesięcy. Maksymalny okres pomocy w spłacie kredytu dla małżonków może wynieść 12 miesięcy.

Jak uzyskać status bezrobotnego

Żeby ubiegać się o wsparcie finansowe w spłacie kredytu osoba, która straciła pracę, musi zarejestrować się w urzędzie pracy jako bezrobotny z prawem do zasiłku.

O status bezrobotnego może ubiegać się obywatel polski i cudzoziemiec. Chodzi m.in. o cudzoziemców, którzy są członkami rodziny obywatela polskiego i obywatelami państw Unii Europejskiej. Zarówno obywatel polski, jak i cudzoziemiec nie mogą być zatrudnieni (na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego) i nie mogą wykonywać innej pracy zarobkowej na podstawie umów cywilnoprawnych (umowy agencyjnej, umowy o dzieło, umowy zlecenia).

Ważne!

Jeśli osoba ubiegająca się o pomoc w spłacie kredytu nie przedstawi w urzędzie pracy wymaganych dokumentów lub odmówi złożenia podpisu w karcie rejestracyjnej, urząd nie zarejestruje jej jako bezrobotnej

PRZYKŁAD

Zaświadczenia z ZUS

Osoby, które pobierały świadczenia ZUS (np. zasiłek chorobowy, rehabilitacyjny, macierzyński lub w wysokości zasiłku macierzyńskiego) po ustaniu zatrudnienia, muszą dostarczyć zaświadczenie z ZUS o okresie pobierania tego świadczenia z podstawą wymiaru lub zaświadczenie o okresie pobierania renty. Z kolei osoby niepełnosprawne powinny dostarczyć do rejestracji oprócz innych dokumentów orzeczenie o niepełnosprawności.

Osoba, która ubiega się o status bezrobotnego, musi być zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy (w przypadku niepełnosprawnego – co najmniej w jego połowie) obowiązującym w danym zawodzie lub służbie albo innej pracy zarobkowej. Zainteresowany uzyskaniem tego statusu nie może uczyć się w szkole, chyba że dla dorosłych (lub przystępuje do egzaminu w takiej szkole) lub w szkole wyższej, gdzie studiuje w formie studiów niestacjonarnych.

Dodatkowo osoba ubiegająca się o status bezrobotnego to taka, która m.in.:

● ma więcej niż 18 lat,

● nie ma ukończonych 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna),

● nie nabyła prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, renty socjalnej, renty rodzinnej w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę albo po ustaniu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, zaprzestaniu prowadzenia pozarolniczej działalności, nie pobiera nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku chorobowego, zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego,

● nie jest właścicielem lub posiadaczem samoistnym lub zależnym nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe lub nie podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu stałej pracy jako współmałżonek lub domownik w gospodarstwie rolnym o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe,

● nie prowadzi działalności gospodarczej albo nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, z wyjątkiem ubezpieczenia społecznego rolników,

● nie jest tymczasowo aresztowana lub nie odbywa kary pozbawienia wolności,

● nie uzyskuje miesięcznie określonego w przepisach przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę, z wyłączeniem przychodów uzyskanych z odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych,

● nie pobiera zasiłku stałego,

● nie pobiera świadczenia pielęgnacyjnego lub dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania.

Jak zarejestrować się w urzędzie pracy

Aby uzyskać status bezrobotnego, trzeba stawić się w urzędzie pracy właściwym ze względu na swoje stałe lub czasowe miejsce zameldowania z odpowiednimi dokumentami. Są to:

● dowód osobisty lub inny dokument tożsamości wraz z potwierdzeniem zameldowania,

● oryginalne świadectwo ukończenia ostatniej szkoły (uczelni),

● świadectwa pracy z całego okresu zatrudnienia oraz wszystkie inne oryginały dokumentów niezbędnych do ustalenia ewentualnych uprawnień,

● numer NIP,

● legitymacja ubezpieczeniowa,

● książeczka wojskowa.

Osoby, które prowadziły działalność, muszą oprócz wymienionych dokumentów dostarczyć decyzję o wykreśleniu z ewidencji działalności gospodarczej. Zainteresowany będzie musiał dysponować też zaświadczeniami z ZUS. Jeśli ktoś prowadził własny biznes, to musi przedstawić w urzędzie zaświadczenia o okresach opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z wykazaniem podstaw ich wymiaru. Zaświadczenia o odprowadzonych składkach muszą dostarczyć też osoby, które pobierały świadczenia (np. z ZUS) lub pracowały w niepełnym wymiarze czasu pracy (np. 3/4 czy 1/2 etatu).

PRZYKŁAD

Bezrobotny nie może dorabiać

12 maja tego roku pracownikowi skończyła się umowa na czas określony. Zarejestrował się w urzędzie pracy jako bezrobotny i jednocześnie mając status bezrobotnego otrzymywał miesięczny przychód za opublikowane artykuły w prasie lokalnej. Wskazał je w oświadczeniu o osiągniętych przychodach, które złożył w urzędzie pracy. Dyrektor urzędu po uzyskaniu tej informacji pozbawił ją statusu bezrobotnego.

Kto ma prawo do zasiłku

Warunkiem ubiegania się o pomoc w spłacie kredytu jest nabycie prawa do zasiłku dla bezrobotnych.

Zasiłek przysługuje bezrobotnemu, jeżeli nie ma dla niego propozycji odpowiedniej pracy, stażu, przygotowania zawodowego, prac interwencyjnych, robót publicznych. Musi on być zatrudniony za co najmniej płacę minimalną (nie uwzględnia się urlopów bezpłatnych trwających łącznie powyżej 30 dni) łącznie przez co najmniej 365 dni w ciągu 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania. A z tytułu zatrudnienia musi istnieć wcześniej obowiązek opłacania składki do Funduszu Pracy. Zatrudnionym oprócz pracownika jest również chałupnik, osoba zatrudniona w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, która będąc jej członkiem, świadczyła usługi na podstawie umowy agencyjnej, zlecenia. Także okres prowadzenia działalności gospodarczej, od której były opłacane składki na ubezpieczenie społeczne, wlicza się do okresu 365 dni.

Do wymaganych 365 dni zalicza się też okresy bez pracy. Chodzi o okresy:

● zasadniczej służby wojskowej,

● urlopu wychowawczego,

● pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy lub służby, renty szkoleniowej,

● przypadające po ustaniu zatrudnienia lub wykonywania innej pracy zarobkowej albo zaprzestania prowadzenia pozarolniczej działalności, okresy pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego lub świadczenia rehabilitacyjnego,

● za które przyznano odszkodowanie z tytułu niezgodnego z przepisami rozwiązania stosunku pracy oraz okres, za który wypłacono odszkodowanie z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia.

Ważne!

Prawo do zasiłku przysługuje osobom po odbyciu zasadniczej służby wojskowej, jeżeli okres jej odbywania wynosił co najmniej 240 dni i przypadał w ciągu 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania się w urzędzie pracy

W jaki sposób ubiegać się o pomoc

Bezrobotny, aby otrzymać pomoc w spłacie kredytu, musi do końca 2010 roku złożyć odpowiedni wniosek do starosty.

Osoba, która jest zarejestrowana jako bezrobotna z prawem do zasiłku i straciła pracę po 1 lipca 2008 r., będzie ubiegać się u starosty o pomoc w spłacie kredytu mieszkaniowego. Bezrobotny wniosek o wsparcie finansowe musi złożyć do końca 2010 roku w urzędzie pracy, w którym jest zarejestrowany. Oznacza to, że jeśli zainteresowany uzyska 31 grudnia 2010 r. status bezrobotnego, musi złożyć wniosek o wsparcie finansowe w tym samym dniu.

Bezrobotny we wniosku podaje swoje dane osobowe (imię i nazwisko, adres miejsca zamieszkania, numer PESEL, numer dowodu osobistego lub rodzaj i numer innego dokumentu potwierdzającego tożsamość). Wypełniając wniosek, składa także oświadczenie o istnieniu okoliczności stanowiących podstawę przyznania pomocy.

Osoba ubiegająca się o pomoc wskazuje też dzień, w którym:

● straciła zatrudnienie (wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego oraz umowy o pracę nakładczą),

● inną pracę zarobkową (wykonywanie pracy lub świadczenie usług na podstawie umów cywilnoprawnych, w tym umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło albo w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych),

● zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej podlegającej wpisowi do ewidencji działalności gospodarczej jako przedsiębiorca niezatrudniający pracowników.

Musi też podać, w jaki sposób rozwiązała umowę o pracę, czy sama ją wypowiedziała czy za porozumieniem stron albo czy pracodawca rozwiązał ją bez wypowiedzenia z winy pracownika w trybie art. 52 par. 1 kodeksu pracy.

We wniosku bezrobotny wskazuje też, czy ma inne mieszkanie lub dom. Podaje też warunki wszystkich umów ubezpieczenia (o ile je zawarł), na podstawie których przysługuje mu świadczenie z tytułu utraty pracy. Musi podać dzień, miesiąc i rok zawarcia umowy, nazwę ubezpieczyciela i jego adres. Następnie dzień, w którym nastąpiła pierwsza wypłata odszkodowania, i dzień w którym nastąpi ostatnia wypłaty świadczeń z tytułu zawartej umowy. Za składanie fałszywych zeznań grozi mu z art. 233 par. 1 kodeksu karnego kara pozbawienia wolności do lat trzech.

Banki udzielające kredytów mają podpisane umowy ramowe z zakładami ubezpieczeniowymi. Ubezpieczony ze swojego ubezpieczenia otrzymuje zazwyczaj odszkodowanie w ratach, jeśli straci pracę i w okresie ubezpieczenia będzie przez co najmniej 30 dni zarejestrowany jako bezrobotny. Raty odszkodowania odpowiadają ratom kapitałowo-odsetkowym płaconym przez osobę, która straciła pracę.

Kredytobiorca otrzyma raty odszkodowania na pokrycie tylko tych rat kapitałowo-odsetkowych, których termin płatności przypada w okresie, kiedy jest on zarejestrowany jako bezrobotny. Jeśli zatem kredytobiorca od października 2009 r. utracił status bezrobotnego, nie otrzyma już raty odszkodowania w październiku.

Dlatego że odszkodowanie ma na celu zapewnienie bankowi spłaty udzielonego przez niego kredytu w okresie, kiedy kredytobiorca nie ma pracy. W umowie ubezpieczenia może znaleźć się zastrzeżenie, że raty odszkodowania mogą być płacone przez pewien czas, na przykład 12 miesięcy.

Do wniosku bezrobotny musi też dołączyć oświadczenie banku, który udzielił mu kredytu mieszkaniowego. To zainteresowany udaje się osobiście do banku albo wysyła pismo z prośbą o wystawienie przez bank takiego oświadczenia. Instytucja kredytująca wydaje je na wniosek kredytobiorcy w terminie trzech dni roboczych od dnia złożenia wniosku albo doręczenia go bankowi. W takim oświadczeniu bank wskazuje swój adres i kredytobiorcy. Podaje numer umowy kredytu mieszkaniowego, a także, czy kredyt jest spłacany w złotówkach czy w walucie, i podaje swój numer konta bankowego, na który raty pomocy powinny być wpłacane.

Bank wskazuje także (na dzień wydania oświadczenia) terminy płatności kolejnych miesięcznych niewymagalnych 12 rat kapitałowo-odsetkowych oraz ich wysokość.

W przypadku kredytów indeksowanych i walutowych przy przeliczeniu na złote stosuje się kurs średni ogłoszony przez Narodowy Bank Polski w dniu wymagalności ostatniej raty kredytu mieszkaniowego.

PRZYKŁAD

Wniosek złożony przez byłego bezrobotnego

Bezrobotny, który spłacał kredyt mieszkaniowy, musiał zrezygnować ze statusu bezrobotnego, bo dorabiał 1,4 tys. zł na podstawie umowy zlecenia, rozdając ulotki. Nie będzie mógł ubiegać się o pomoc w spłacie kredytu mieszkaniowego, bo nie ma statusu bezrobotnego.

Ważne!

Osoba ubiegająca się o pomoc w spłacie kredytu mieszkaniowego musi wskazać we wniosku, czy jest właścicielem lokalu mieszkalnego, domu jednorodzinnego, czy posiada spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawa do domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego budowanych w celu przeniesienia ich własności na rzecz członków. Wreszcie, czy jest najemcą lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego

Jak odwołać się od decyzji

To starosta wydaje decyzję w sprawie przyznania wsparcia finansowego bezrobotnemu. Odwołanie składa się do wojewody.

Wniosek bezrobotnego o wsparcie jest rozpatrywany przez dyrektora urzędu pracy, w którym bezrobotny jest zarejestrowany. I to on wydaje decyzję w imieniu starosty. Na rozpatrzenie wniosku ma 30 dni od jego wpłynięcia. Czyli od dnia, w którym bezrobotny osobiście dostarczył wniosek albo został on wysłany pocztą (decyduje data stempla pocztowego). Wniosek jest rozpatrywany na podstawie przepisów kodeksu postępowania administracyjnego. Zgodnie z nim organ właściwy powinien go załatwić bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w ciągu miesiąca. A sprawy szczególnie skomplikowanej – nie później niż w ciągu dwóch miesięcy.

Jeśli bezrobotny złożył wniosek omyłkowo do niewłaściwego organu (urzędu pracy), to czas, w którym ten wniosek znajduje się w tym niewłaściwym urzędzie, nie wlicza się do terminu 30-dniowego.

Bezrobotny może złożyć zażalenie do wojewody, jeśli jego sprawa nie zostanie rozpatrzona w ciągu 30 dni. Wojewoda powinien wtedy ustalić winnych i wyznaczyć nowy termin rozpatrzenia sprawy, jeśli uzna zażalenie za uzasadnione. Złożenie zażalenia powinno przyspieszyć rozpatrzenie konkretnego wniosku. To ważne, bo w czasie trwającego kilka miesięcy postępowania bezrobotny nie będzie otrzymywał wsparcia finansowego.

Dyrektor urzędu pracy może wezwać bezrobotnego do złożenia w urzędzie wyjaśnień, dokumentów i innych dowodów. Brak reakcji na to wezwanie spowoduje wydłużenie postępowania (urząd wyśle kolejne wezwanie) albo może spowodować negatywne rozpatrzenie wniosku bezrobotnego.

Bezrobotny może też, oprócz złożenia zażalenia, odwołać się od decyzji starosty do wojewody. Na przykład wtedy, gdy nie przyznano mu pomocy, jak i wtedy gdy co prawda otrzymał ją, ale niższą od tej, od którą się ubiegał. Argumenty podniesione w odwołaniu powinny racjonalnie negować przyjęte przez dyrektora urzędu ustalenia faktyczne i prawne. Treść tych ustaleń bezrobotny pozna, gdy przeczyta uzasadnienie decyzji. Dyrektor musi je podać, bo tak mówi kodeks postępowania administracyjnego.

Bezrobotny może wnieść skargę w ciągu 14 dni od dnia doręczenia mu decyzji. Jeśli wniesie je po tym terminie, to nie zostanie ona rozpatrzona przez wojewodę. Ten ma 30 dni na jej rozpatrzenie, jeżeli została wniesiona w terminie. Odwołanie nie wymaga szczegółowego uzasadnienia. Wystarczy, jeżeli wynika z niego, że strona (bezrobotny) nie jest zadowolona z wydanej decyzji.

Osoba bezrobotna wnosi odwołanie za pośrednictwem organu, który wydał decyzję (dyrektora urzędu skarbowego). Jednak jego wniesienie nie spowoduje wstrzymania wykonania decyzji, dlatego że podlega ona natychmiastowemu wykonaniu. Oznacza to, że jeśli na przykład bezrobotny otrzymał niższą od wnioskowanej kwotę pomocy, to mimo że wniósł odwołanie, będzie tę kwotę otrzymywał. Wyższą, postulowaną przez niego kwotę otrzyma, jeśli wojewoda uwzględni jego wniosek.

Wojewoda może wydać decyzję utrzymującą w mocy decyzję starosty albo ją uchylić. Wtedy może samemu wydać nową decyzję, jeżeli nie wymaga ona przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego. Jeśli sprawa trafia z powrotem do dyrektora urzędu, ten wydaje decyzję. Od niej można ponownie odwołać się do wojewody.

Jeśli decyzję wyda wojewoda, to w razie gdy z jej treścią bezrobotny się nie zgadza, może ją zaskarżyć w terminie 30 dni od dnia doręczenia do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Właściwy jest ten sąd, na obszarze którego siedzibę ma wojewoda. Sąd administracyjny może oddalić skargę. Wtedy bezrobotny może złożyć skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Może wnieść skargę kasacyjną w ciągu 30 dni po doręczeniu mu odpisu orzeczenia z uzasadnieniem. Sam nie może jej napisać, musi to zrobić adwokat lub radca prawny. Wyroki NSA nie podlegają dalszemu zaskarżeniu, wobec czego mają charakter orzeczeń prawomocnych.

PRZYKŁAD

Odwołanie do niewłaściwego organu

Bezrobotny wniósł w terminie odwołanie od decyzji starosty do urzędu pracy w Skierniewicach, a powinien do urzędu w Rawie Mazowieckiej. Urząd skierniewicki przesłała jego odwołanie do Rawy dopiero po trzech tygodniach od momentu, kiedy wpłynęło ono do niego. Urząd w Rawie będzie miał 30 dni na rozpatrzenie odwołania, mimo że znajdowało się przez trzy tygodnie w Skierniewicach.

Ile można otrzymać na spłatę kredytu

Osoba, która zarejestrowała się jako bezrobotna z prawem do zasiłku, może otrzymać maksymalnie przez rok równowartość 12 miesięcznych rat kapitałowych i odsetkowych kredytu mieszkaniowego.

Miesięczna kwota pomocy nie będzie wyższa niż rata kredytu. Jeżeli wysokość miesięcznej raty kapitałowej i odsetkowej jest wyższa niż 1,2 tys. zł, do określenia wysokości pomocy przyjmuje się kwotę 1,2 tys. zł.

Jeśli na przykład zainteresowany spłaca miesięcznie ratę w kwocie 600 zł, to maksymalnie otrzyma taką pomoc.

W ustawie nie została wprowadzona jakaś forma kryterium dochodowego uprawniającego do wsparcia. Oznacza to, że pomoc może trafić nawet do bardzo zamożnych rodzin, w której jeden ze współmałżonków nieźle zarabia. Będzie się mogła o nią ubiegać osoba bez względu na stan majątkowy rodziny i to, ile zarabia jej małżonek.

Często zdarza się, że kredytobiorcy spłacają kredyty w walutach obcych, na przykład we frankach czy euro. W takiej sytuacji Bank Gospodarstwa Krajowego przeliczy ratę kredytu na złotówki według kursu sprzedaży ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w dniu poprzedzającym dzień przekazania środków pieniężnych z tytułu pomocy przez ten bank.

W ustawie jest jeszcze jedno szczególne uregulowanie dotyczące wypłacania pomocy. Będzie ona udzielana po zakończeniu wypłacania odszkodowania z tytułu utraty pracy przez zainteresowanego, jeśli podpisał on umowy ubezpieczenia, na podstawie których przysługuje mu takie świadczenie.

PRZYKŁAD

Maksymalna wysokość pomocy

Osoba, której będzie przyznana pomoc, będzie mogła otrzymać przez rok maksymalnie 14,4 tys. zł. Taka kwota będzie wynikać z pomnożenia 1,2 tys. zł przez 12.

PRZYKŁAD

Pomoc nie zależy od dochodów

O pomoc może ubiegać się kredytobiorca, który zarabia na przykład 10 tys. zł. Warunkiem jest to, że jego współmałżonek stracił pracę.

Jak trzeba będzie zwrócić udzieloną pomoc

Kredytobiorca będzie musiał zwrócić przyznaną mu pomoc finansową w ciągu dziesięciu lat po zakończeniu jej wypłaty. Spłata odbędzie się w 96 równych ratach.

Zwrot pomocy rozpoczyna się w miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynęły dwa lata od zaprzestania płatności rat pomocy, i jest dokonywany przez osiem kolejnych lat w równych nieoprocentowanych miesięcznych ratach. Są one płacone do 15. dnia każdego miesiąca, na rachunek bankowy Funduszu Pracy. Jeśli bezrobotny otrzyma na przykład w 2010 roku (w ciągu 12 miesięcy) 14,4 tys. zł (1200 zł x 12), będzie zwracał w latach 2013–2020 miesięcznie 150 zł (14,4 tys. zł/96 = 150 zł).

Dyrektor urzędu pracy działający w imieniu starosty informuje uprawnionego, co najmniej 30 dni przed terminem wpłaty pierwszej zwracanej raty pomocy, o wysokości miesięcznej raty i wskazuje numer rachunku bankowego Funduszu Pracy właściwego powiatowego urzędu pracy.

Kredytobiorca będzie musiał w pewnych sytuacjach wcześniej niż w ciągu ośmiu lat zwrócić udzieloną mu pomoc. Jeśli sprzeda kredytowane mieszkanie czy dom, będzie musiał zwrócić pieniądze w ciągu 30 dni od dnia zbycia. Także w ciągu 30 dni zwróci udzieloną pomoc z odsetkami, jeśli była ona mu przyznana nienależnie. Czyli wtedy, gdy BGK wypłacił pieniądze pomimo zaistnienia okoliczności stanowiących podstawę zaprzestania płatności rat pomocy, na przykład zainteresowany utracił status bezrobotnego. Albo wtedy gdy starosta wydał decyzje na podstawie nieprawdziwych informacji lub sfałszowanych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia go w błąd przez bezrobotnego.

Starosta może też odroczyć termin płatności, rozłożyć na raty lub umorzyć w całości albo w części należności z tytułu zwrotu udzielonej pomocy. Zarówno kiedy kredytobiorca spłaca ją w ciągu ośmiu lat, jak i wówczas, gdy musi oddać pieniądze wcześniej.

Zwolnienie podatkowe i kary

Kwota pomocy w spłacie kredytu mieszkaniowego, niezwrócona przez bezrobotnego, będzie stanowić dla niego przychód, który będzie zwolniony z PIT. Nowe zwolnienia dotyczą umorzonych przez starostę należności z tytułu udzielonej bezrobotnemu pomocy w spłacie kredytu mieszkaniowego. O przyznaniu pomocy decyduje starosta, który może również odroczyć termin płatności, rozłożyć na raty lub umorzyć w całości albo w części należności, czyli kwoty zwrotu. Trzeba pamiętać, że jeśli bezrobotny spóźni się ze spłatą wcześniej udzielonej pomocy, będzie musiał zapłacić dodatkowo odsetki, które będą naliczone na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.). ŁZ

PRZYKŁAD

Termin zwrotu przyznanej pomocy

BGK wpłacił ostatnią ratę pomocy w listopadzie 2010 r. Zainteresowany będzie musiał rozpocząć zwracanie udzielonej pomocy od grudnia 2012 r. przez osiem lat w równych nieoprocentowanych ratach. Czyli będzie oddawał pieniądze do grudnia 2020 r.

PRZYKŁAD

Pomoc można spłacić w ratach

Kredytobiorca może złożyć wniosek do starosty za pośrednictwem dyrektora urzędu pracy o rozłożenie kwoty udzielonej mu pomocy na raty albo nawet o jej umorzenie, pod warunkiem że znalazł się on w trudnej sytuacji życiowej i ma kłopoty ze spłatą należności, bo na przykład od dłuższego czasu choruje. Taki wniosek może złożyć, zanim zacznie spłacać udzieloną mu pomoc oraz w trakcie jej spłacania.

Podstawa prawna

● Ustawa z 19 czerwca 2009 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych udzielonych osobom, które utraciły pracę (Dz.U. nr 115, poz. 964).

● Ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 69, poz. 415 z zm.).

● Ustawa z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 156, poz. 1118 z późn. zm).

● Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

● Ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

● Ustawa z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071 z późn. zm.).

Na jakich zasadach będzie wypłacana pomoc w spłacie kredytu

Czy otrzymam wyższą kwotę niż rata kredytu

Co miesiąc spłacam 1800 zł raty. Zostało mi jeszcze do opłacenia 28 rat. Czy mogę liczyć na wsparcie przez ten okres i w kwocie odpowiadającej spłacanym przeze mnie ratom?

Nie

Maksymalna miesięczna kwota pomocy dla bezrobotnego wynosi 1,2 tys. zł, nie więcej niż kwota spłacanej raty kapitałowo-odsetkowej. Pomoc jest maksymalnie udzielana przez 12 miesięcy. Czyli najwyżej przez rok państwo może płacić raty kredytu za bezrobotnego. Jeśli bezrobotny płaci 1800 zł raty kredytu, to przez rok otrzyma wsparcie w kwocie 1,2 tys. zł miesięcznie. Pozostałą część raty kredytu, czyli 600 zł, musi zapłacić z własnej kieszeni. Gdyby z kolei o pomoc wystąpiła osoba bezrobotna, która spłaca 700 zł raty kapitałowo-odsetkowej, to otrzyma 700 zł pomocy.

Podstawa prawna

● Art. 5 ust. 1 i 2 ustawy z 19 czerwca 2009 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych udzielonych osobom, które utraciły pracę.

Czy pomoc jest wypłacana bezrobotnemu

Jeśli starosta przyzna mi wsparcie finansowe, to czy będę musiał co miesiąc dokonywać przelewu z mojego konta na konto banku, który udzielił mi kredytu?

Nie

Wypłata pomocy odbywa się bez udziału bezrobotnego. Dokonuje jej Bank Gospodarstwa Krajowego po otrzymaniu kopii decyzji starosty o jej przyznaniu. Starosta doręcza decyzję także bezrobotnemu. Jest tam wskazany numer rachunku bankowego kredytodawcy, na który BGK przeleje pieniądze. Są w niej podane także terminy i kwoty wypłat pomocy. Te terminy są takie same jak wcześniej ustalone w umowie między bankiem, a kredytobiorcą (obecnie bezrobotnym). Decyzja starosty podlega natychmiastowemu wykonaniu. Co oznacza, że nawet jeśli bezrobotny odwoła się od niej do wojewody, to i tak wypłata wsparcia finansowego jest realizowana przez BGK. Jednak w pewnych sytuacjach BGK rozpocznie wypłaty z opóźnieniem. Jeżeli decyzja zawiera oczywiste omyłki uniemożliwiające jej realizację albo nie zawiera danych umożliwiających jej realizację, np. błędnie podane nazwisko kredytobiorcy albo jego PESEL. Wtedy BGK informuje o tym starostę i bezrobotnego. BGK nie przekazuje rat pomocy wynikających z decyzji do czasu otrzymania od starosty kopii postanowienia o sprostowaniu błędów w wydanej decyzji albo informacji o braku podstaw do wydania postanowienia. Opóźnienie wypłat należności może nastąpić także dlatego, że BGK otrzyma kopię decyzji starosty później niż trzy dni robocze przed terminem najbliższej płatności raty pomocy. Wtedy BGK dokona pierwszej płatności w ciągu trzech dni roboczych od dnia otrzymania kopii tej decyzji.

Podstawa prawna

● Art. 7 i 8 ustawy z 19 czerwca 2009 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych udzielonych osobom, które utraciły pracę.

● Art. 108 par. 1 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071 z późn. zm.).

Czy po otrzymaniu pomocy można dorabiać

W sierpniu złożę wniosek o wsparcie finansowe w spłacie kredytu. Chcę w wakacje dorabiać, rozdając ulotki na podstawie umowy zlecenia. Czy ewentualnie przyznana mi pomoc w spłacie kredytu będzie wypłacana, jeśli będę dorabiał 1500 zł?

Nie

O pomoc w spłacie kredytu mieszkaniowego mogą ubiegać się osoby, które utraciły zatrudnienie lub inną pracę zarobkową najwcześniej od 1 lipca 2008 r. Taka osoba musi zarejestrować się w urzędzie pracy jako bezrobotny z prawem do zasiłku. I musi pozostawać bezrobotnym przez cały okres udzielania pomocy, czyli maksymalnie przez 12 miesięcy. W przepisach mówi się wyraźnie, kiedy bezrobotny traci status bezrobotnego. Urząd wyrejestruje go z ewidencji bezrobotnych, jeśli będzie dorabiał. Nie może być zatrudniony i nie może wykonywać innej pracy zarobkowej na podstawie umów cywilnoprawnych (umowy agencyjnej, umowy o dzieło, umowy zlecenie). Nie może też osiągać przychodów (z innych tytułów niż praca zarobkowa) powyżej połowy płacy minimalnej (638 zł), które są opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Ponadto istnieje znacznie więcej przypadków, kiedy bezrobotny traci swój status. Warto uważnie się z nimi zapoznać. Bo może się okazać, że bezrobotny już po wypłacie na przykład dwóch rat pomocy będzie musiał kolejne płacić z własnej kieszeni, bo na przykład sprzedał za 700 zł używany telewizor. W takiej sytuacji Bank Gospodarstwa Krajowego zaprzestaje przekazywania rat pomocy z upływem miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła utrata statusu bezrobotnego przez kredytobiorcę. Jeśli urząd pracy wyrejestruje osobę z ewidencji bezrobotnych w sierpniu, to otrzyma ona także ratę pomocy jeszcze we wrześniu. A od października będzie sama płaciła kolejne raty kredytu. Warto pamiętać, że BGK zaprzestanie wypłaty pieniędzy także wtedy, gdy bezrobotny sprzedał mieszkanie (przedmiot kredytowania), wypowiedział umowę kredytu mieszkaniowego albo zostały podjęte czynności egzekucyjne z przedmiotu kredytowania (mieszkania, domu) lub została spłacona ostatnia rata kredytu. BGK zostanie o takich zdarzeniach niezwłocznie poinformowany przez bank, który udzielił kredytu, albo przez kredytobiorcę. BGK zaprzestanie wpłacania rat pomocy od dnia, w którym uzyskał informację o jednym z tych zdarzeń. Jeśli dowiedział się o tym 9 września, a płatności poszczególnych rat odbywają się 10 dnia miesiąca, to już tej raty nie wpłaci. O zaprzestaniu przekazywania rat pomocy BGK zawiadamia starostę i kredytobiorcę.

Podstawa prawna

● Art. 8 i 9 ustawa z 19 czerwca 2009 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych udzielonych osobom, które utraciły pracę.

● Art. 2 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 20808 r. nr 69, poz. 415 z późn. zm.).

Czy można otrzymać pomoc z odszkodowaniem

Ostatnią ratę odszkodowania za utratę pracy otrzymam w lutym 2010 roku. Kredyt mieszkaniowy będą spłacał do końca czerwca 2010 roku. Czy otrzymam pomoc w trakcie otrzymywania odszkodowania?

Nie

Ubiegając się o wsparcie, bezrobotny będzie je mógł otrzymać dopiero od marca 2010 roku, czyli od miesiąca, w którym nie będzie już otrzymywał rat odszkodowania. Oznacza to, że będzie mógł otrzymać pieniądze na zapłacenie czterech rat kredytu.

Podstawa prawna

● Art. 5 ust. 6 ustawy z 19 czerwca 2009 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych udzielonych osobom, które utraciły pracę.

Czy pomoc można oddać od razu

Jeśli starosta przyzna mi pomoc, to ostatnia jej rata zostanie wpłacona w grudniu 2010 roku. Czy mogę spłacić przyznaną mi pomoc np. od czerwca 2011 roku, czyli wcześniej, niż nakazują przepisy?

Tak

Trzeba mieć jednak na to pisemną zgodę starosty, w której będą określone terminy i kwoty rat do zapłacenia. Takie rozwiązanie nie wynika wprost z ustawy, jednak jest dopuszczalne na podstawie kodeksu cywilnego. Zgodnie z nim strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Tak czy inaczej w ustawie przewiduje się bardzo korzystny termin zwrotu przez kredytobiorcę udzielonej mu pomocy. Rozpoczyna się on w miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynęły dwa lata od zaprzestania płatności rat pomocy, i jest dokonywany przez osiem kolejnych lat w równych nieoprocentowanych miesięcznych ratach, płatnych do 15 dnia każdego miesiąca, na rachunek Funduszu Pracy właściwego powiatowego urzędu pracy. Jeśli bezrobotny otrzyma na przykład w 2010 roku (w ciągu 12 miesięcy) 14,4 tys. zł (1200 zł x 12), będzie zwracał w latach 2013–2020 miesięcznie 150 zł (14,4 tys. zł/96 = 150 zł). Starosta informuje kredytobiorcę co najmniej 30 dni przed terminem wpłaty pierwszej raty o jej wysokości, a także wskazuje numer rachunku bankowego Funduszu Pracy powiatowego urzędu pracy, na który dokonuje się wpłat. Urząd przekazuje środki wpłacone z tytułu zwrotu pomocy na rachunek dysponenta Funduszu Pracy, czyli ministra pracy i polityki społecznej.

Podstawa prawna

● Art. 3531 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 1964 r. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

● Art. 13 ustawa z 19 czerwca 2009 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych udzielonych osobom, które utraciły pracę.

Czy zwrócę pomoc po sprzedaży mieszkania

Mam mieszkanie i jestem wstępnie umówiony z jego prawdopodobnym nabywcą. Czy jeśli je sprzedam, muszę od razu zwrócić pomoc?

Tak

W takiej sytuacji należy zwrócić udzieloną już pomoc w ciągu 30 dni od dnia sprzedaży. Jeśli bezrobotny nie wpłaci w powyższym terminie pieniędzy, starosta wezwie go do zapłaty, wyznaczając termin jej dokonania nie dłuższy niż 30 dni. Na tej samej zasadzie postąpi, tzn. wyśle wezwanie osobie, które nie spłaca w terminie rat w normalnym trybie, czyli po dwóch latach od zaprzestania wypłacania pomocy. W przypadku niedokonania płatności w terminie określonym w wezwaniu starosta wydaje decyzję w sprawie zwrotu pomocy. Bezrobotny będzie też musiał w każdym przypadku otrzymania pomocy nienależnej zwrócić ją z odsetkami ustawowymi naliczonymi od dnia jej przekazania przez BGK na rachunek kredytodawcy. Zwraca pieniądze na rachunek bankowy Funduszu Pracy powiatowego urzędu pracy w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji w sprawie pomocy nienależnej. Taką decyzję wydaje starosta i zostaje ona doręczona bezrobotnemu. Pomoc jest nienależna, jeśli bezrobotny nadal ją otrzymywał, mimo że sprzedał mieszkanie (przedmiot kredytowania), wypowiedział umowę kredytu mieszkaniowego, zostały podjęte czynności egzekucyjnych z przedmiotu kredytowania (mieszkania, domu) lub została spłacona ostatnia rata kredytu. Albo starosta podjął decyzję o udzieleniu mu pomocy na podstawie nieprawdziwych informacji lub sfałszowanych dokumentów, albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd starosty przez bezrobotnego. Na przykład z taką sytuacją będziemy mieli do czynienia, jeśli we wniosku o udzielenie pomocy bezrobotny wpisze nieprawdę, że nie ma dodatkowych źródeł zarobkowania. Decyzję w sprawie pomocy nienależnej wydaje starosta, który pomoc przyznał. Decyzję doręcza się osobie, której pomoc przyznano. Jeśli jej nie spłaci, starosta wszczyna postępowanie egzekucyjne, aby ściągnąć na przykład z majątku tej osoby dług.

Podstawa prawna

● Art. 14, 15 i 16 ustawy z 19 czerwca 2009 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych udzielonych osobom, które utraciły pracę.

Czy spłatę pomocy można rozłożyć na raty

Czy w razie gdybym spłacał udzieloną mi pomoc i utraciłbym w tym czasie źródło dochodów, to mogę się ubiegać o ulgi w spłacie pieniędzy?

Tak

Należy złożyć wniosek do starosty za pośrednictwem urzędu pracy. Starosta może odroczyć termin płatności lub rozłożyć na raty dług, a nawet go umorzyć w całości albo w części po zasięgnięciu opinii powiatowej rady zatrudnienia, jeżeli wystąpiła jedna z przesłanek:

● dłużnik nie ma majątku, z którego można dochodzić należności, co zostało stwierdzone przez starostę w trakcie prowadzonego przez niego postępowania egzekucyjnego lub na podstawie innych okoliczności czy dokumentów,

● dochodzenie należności mogłoby pozbawić dłużnika, albo osobę pozostającą na jej utrzymaniu niezbędnych środków utrzymania,

● dłużnik zmarł, a nie pozostawił majątku, z którego można dochodzić należność,

● zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty przewyższającej wydatki egzekucyjne.

Podstawa prawna

● Art. 76 ust. 7 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 20808 r. nr 69, poz. 415 z późn. zm.).

 

 

źródło - [Gazeta Prawna z dnia 28-07-2009]