Interes niewidomego nie wymaga, aby składał oświadczenie woli w formie aktu notarialnego, wówczas gdy dla dokonania czynności prawnej wymagana jest tylko forma pisemna.

Wczoraj w Sejmie odbyło się pierwsze czytanie projektu nowelizacji kodeksu cywilnego, który wniosła Komisja Przyjazne Państwo. Autorzy nowelizacji domagają się usunięcia obowiązku składania oświadczenia w formie aktu notarialnego, wówczas gdy składa go na piśmie osoba niemogąca czytać. Uzasadnili to tym, że interes niewidomego nie wymaga szczególnych środków ochrony, a w dodatku zawsze może on korzystać z pomocy osoby, do której ma zaufanie, albo uchylić się od skutków swojego oświadczenia woli gdyby zostało złożone pod wpływem błędu.

- Obowiązek złożenia oświadczenia w formie aktu notarialnego przysparza wielu trudności i wymaga ponoszenia dodatkowych niepotrzebnych kosztów oraz poświęcenia więcej czasu na załatwienie sprawy przez osoby niewidome, szczególnie wówczas gdy często muszą składać oświadczenie w formie pisemnej. Dotyczy to przede wszystkim przedsiębiorców, którzy w związku z uczestniczeniem w obrocie cywilno prawnym często muszą składać oświadczenia woli na piśmie - tłumaczy adwokat Maria Urbańska z Kancelarii Kosiński i Wspólnicy.

W projekcie nowego kodeksu cywilnego, który opracowała Komisja Kodyfikacyjne Prawa Cywilnego, brak jest przepisu, który zawierałby wymóg złożenia w formie aktu notarialnego oświadczenia woli przez osobę niewidomą, wówczas gdy dla ważności konkretnej czynności potrzebna byłaby forma pisemna.

Projekt nowelizacji negatywnie ocenił Jarosław Duda pełnomocnik rządu do spraw osób niepełnosprawnych. Uważa on, że całkowite usunięcie art. 80 kodeksu cywilnego bez wskazania innych możliwości składania oświadczeń woli niż forma aktu notarialnego, które będą chroniły interesy osób niemogących czytać, może doprowadzić do licznych nadużyć i nieprawidłowości, bo osoby te będą mogły zostać narażone za zawarcie niekorzystnej dla siebie umowy w obrocie cywilno-prawnym.

Dotychczasowego sposobu składania oświadczeń przez osoby niewidome bronią notariusze. - Przepis art. 80 KC ma na celu przede wszystkim zabezpieczenie słusznych interesów osób, które z różnych powodów nie mogą czytać. Forma aktu notarialnego, kiedy notariusz odczytuje treść dokumentu takiej osobie gwarantuje, że podpisała ona to, co usłyszała. To jest jedyne rzeczywiste zabezpieczenie - tłumaczy notariusz Lech Borzemski, prezes KRN. Bez trudu można sobie wyobrazić podsuwanie takim osobom do podpisu umów pożyczek, niekoniecznie bankowych, czy też innych dokumentów powodujących po stronie takich osób zaciągnięcie poważnych zobowiązań majątkowych. W ten sposób można sprzedać nerkę, nic o tym nie wiedząc. Te wszystkie czarne scenariusze nie ziszczą się, jeżeli czuwać nad tym będzie notariusz - uważa Lech Borzemski.

Podstawa prawna: art. 80ustawy z 23 kwietnia 1964r kodeks cywilny Dz. U. nr 16, poz.93, z późn. zm.

źródło - [Gazeta Prawna z dnia 23-10-2009]